یکی دیگر از اشتراکات و اهداف مشترک دیگر بازیگران فوق موازنه علیه ایران از طریق تضعیف قدرت متحد قدیمی و مهره استراتژیک محور مقاومت یعنی سوریه بود. به علل وقوع تحولات منطقه­ای متعدد ازجمله عراق، جنگ افغانستان، جنگ غزه، جنگ ۳۳ روزه­، پرونده هسته­ای، و اکنون نیز موج دموکراسی خواهی و افزایش نقش‌آفرینی ایران و استفاده حداکثری از خیزش­ها ازجمله نقش و نفوذ ایران در یمن، بحرین و سوریه و عراق یک برتری نسبی را برای ایران نسبت به سایر رقبای خود فراهم آورده بود. حال فرصت مناسبی برای وارد کردن ضربه مهلک بر پیکره مقاومت، تضعیف جایگاه منطقه­ای و کاهش برد استراتژیک ایران است که ترکیه، عربستان و قطر برای نیل به اهداف فوق به یکدیگر متحد شده تا به منافع مشترک خویش واصل شوند. البته لازم به یادآوری است که قطر و ترکیه با عربستان در مورد روی کار آمدن حکومت جایگزین اختلاف داشتند به‌نحوی‌که عربستان نظم وهابی را خواستار بود درحالی‌که قطر و ترکیه طرفدار اخوان المسلمین بودند.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

در این راستا ترکیه به‌عنوان متحد جدید جدا از ساختار شورای همکاری به اجرای سیاست­های اعلامی و اعلانی خود در سوریه پرداخت که در این زمینه می‌توان به هشدارهای ترکیه به حکومت اسد برای اصلاحات و درنهایت رفتن از قدرت، حمایت از خواست‌های مردمی و برگزاری اجلاس شورای وطنی سوریه در ترکیه، اجازه ورود مردم سوریه به درون خاک ترکیه و درنهایت از احتمال دخالت نیروی نظامی ترکیه علیه رژیم بشار اسد اشاره نمود. (ترابی، ۱۳۹۰)
رجب طیب اردوغان نخست‌وزیر ترکیه به‌صورت علنی خواستار برکناری بشار اسد از حکومت شد. احمد داوود اوغلو وزیر خارجه ترکیه نیز تحریم‌هایی یک‌جانبه شامل توقف دارایی‌های دولت سوریه و تعلیق وام­ها تا ممنوعیت فروش تمام انواع تسلیحات نظامی را به اجرا درآورد. علاوه بر این، با پذیرش پناهندگان سوری در مرزهای خود و اجازه نشست در استانبول و آنکارا به مخالفین سوری، درواقع سعی در تغییر موازنه منطقه به نفع خود و تضعیف موقعیت سوریه نمود. به‌طوری‌که اکنون افراد مسلح سوری که تحت عنوان ارتش آزاد سوریه فعالیت می‌کنند در اردوگاه نظامی (آپایدین) استان هاتای ترکیه که مقر فرماندهی ارتش آزاد سوریه نیز است، مستقر شده‌اند. که این سخن کمال کلیچدار اغلو، رهبر حزب خلق جمهوری‌خواه ترکیه، که گفته بودند: “آیا شایسته است که ترکیه از خاک خود برای آموزش نیروهای مسلح با هدف ایجاد ناآرامی در کشوری دیگر استفاده کند؟” نیز حاکی از این ادعاست. (تقی پور، ۱۳۹۱)
پس از چرخش کامل ترکیه از متحد سوریه قبل از تحولات به دشمن اصلی سوریه و اتحاد با اعراب در مسئله سوریه شاهد گسترش ارتباط ترکیه با اعضای شورای همکاری مخصوصاً عربستان در زمینه ­های اقتصادی و نظامی- امنیتی هستیم. این درصورتی‌که درواقع یکی از دلایل ائتلاف ترکیه با عربستان و قطر نیز جلب نظر این کشورها و کسب بازار گسترده این کشورها برای دستیابی به سود سرشار اقتصادی بوده است.
شاید این اقدام شورا یعنی اعطای جایزه بین‌المللی ملک فیصل به رجب طیب اردوغان برای خدمت به اسلام، به‌عنوان تلاش برای “جلوگیری از تظاهر ایران به هژمونی منطقه‌ای” و یا به‌عنوان یک نشانه‌ای از تشویق به خاطر اقدام جسورانه موضع سیاسی جدید ترکیه برای تقابل با شیمون پرز، رئیس‌جمهور اسرائیل در مجمع جهانی اقتصاد را اقدامی زیرکانه برای جلب نظر یار جدید دانست .(Al-Qassemi, 2011)
ترکیه برای دستیابی به اهداف خود به همراه شورا و در یک راستا در سوریه به اقداماتی ازجمله موارد زیر مبادرت ورزیدند:
در مورد کمک­های مالی ترکیه نیز به‌عنوان یک مورد می­توان را اشاره کرد ارقامی از خود دولت ترکیه است که، در سال ۲۰۱۲ ترکیه بیش از ۶۹۴۰۰۰۰۰۰ لیره ترکیه (بیش از ۳۸۶۰۰۰۰۰۰ دلار) از صندوق عملیات اختیاری خود را صرف جنگ پنهان ترکیه در سوریه است .(Ertür, 2013) یکی از مقامات ترکیه خانم ˈگلتن کیشاناکˈ رهبر حزب ˈصلح و دمکراسی گفت: ترکیه دو میلیارد دلار به مخالفان سوری کمک کرده است ولی یک پاکت شیر به کردهای شمال سوریه ارسال نکرده است .(www.irna.ir)
ترکیه با کمک­های تسلیحاتی و نظامی نقشی فعال در جنگ بازی کرده است. مقر مخالفان سوریه در استانبول می‌باشد. مخالفان عملیات خود را با حمایت­های مالی تهیه تجهیزات و تدارکات و سلاح از جانب کشورهایی از قبیل قطر، عربستان سعودی و ترکیه انجام داده. اما ترکیه نقش فعال‌تر از همیشه بازی کرده است و با مرز ۹۰۰ کیلومتری با سوریه دروازه ورود به سوریه برای گروه‌های جهادی بوده است و حامی گروهای جهادی حتی القاعده و جبهه النصره نیز از آن مستفیض شده ­اند .(Ego, 2014) ترکیه به‌طور خاص به‌عنوان یک پناهگاه امن برای تروریست‌ها در طول ۳- ۴ سال اخیر تبدیل‌شده و با اجازه به استفاده از خاک خود برای عبور مخالفین اسد، و حتی وسایل نقلیه مورداستفاده برای حمل‌ونقل از مخالفین اسد حمایت کرده است (www.globalresearch.ca).
که تصدیق آن را از این سخنان فیصل مقداد معاون وزیر امور خارجه سوریه دریافت که به‌شدت از دولت آنکارا انتقاد کرد و گفت: “ترکیه یک رویکرد مخرب در مورد سوریه اتخاذ کرده است. آن‌ها اجازه داده­اند تروریست‌ها از ۸۳ کشور برای ورود به سوریه و ارتکاب جرم از مرزهای آن وارد سوریه شوند
.(www.globalresearch.ca)
همکاری ترکیه حتی توسط مقامات ترکی نیز تأیید شد به‌عنوان نمونه محمدعلی ادیب اوغلوˈ نماینده مردم هاتای از حزب ˈجمهوری‌خواه خلقˈ ترکیه گفت: ۲۲ هزار عضو داعش در ترکیه آموزش نظامی دیده و به سوریه و عراق اعزام شده‌اند .(www.irna.ir) کمال قلیچداراوغلو رهبر حزب مخالف جمهوری‌خواه خلق ترکیه نیز ضمن اعلان حمایت و همکاری دولت اردوغان با تروریست­ها و مخالفان سوری، این مساله را باعث تهدید منافع ملی و فرو غلتیدن آتش این تهدیدها به دامن ملت ترکیه از طرق گوناگون معرفی کرده بود.
ترکیه در حمایت از گروه ­های معارض تنها به کمک مالی و نظامی بسنده نکرده بلکه با تجهیز و آموزش نظامی تروریست­ها سیاست مخالفت با اسد را به منصه ظهور رساند. چند نمونه از اقدامات ترکیه در زیر آورده شده است. استقرار گروه‌های مخالف اسد در اردوگاه نظامی (آپایدین) استان هاتای ترکیه که مقر فرماندهی ارتش آزاد سوریه نیز است. (تقی پور، ۱۳۹۱) تخصیص اردوگاه­های ویژه‌ای را برای آموزش نظامی به تکفیری‌ها در استان هاتای پایگاه اصلی بلک واتر در ترکیه، عبور محموله عظیم از مرز جیلانپیلار .(Bakis, 2013) شرکت در رزمایش دریایی آمریکا Imcmex2013 برای تضعیف ایران .(Xinhua, 2013) و رزمایش شیر خشمگین در اردن در ۲۰۱۳ (Press TV,2013). سامانه دفاع موشکی پاتریوت با هدف دفاع در مقابل تهدیدات هوایی از جانب سوریه در مرزهای جنوبی که در اقدامی تقابلی روسیه موشک الکساندر را به سوریه داد. (Chossudovsky, 2012: 11)
تخریب سیاسی و جوسازی بدبینانه علیه اتهام به اسد به استفاده از سلاح شیمیایی به تعداد ۲۰۰ عدد .(Reuters, 2013) توقیف و تعلیق اموال و دارایی­ های دولت سوریه­، تعلیق وام‌ها تا ممنوعیت فروش تمام انواع تسلیحات نظامی، تدارک و شرکت در اجلاس و نشست­ها: که نمونه آن را می­توان برگزاری اجلاس شورای وطنی سوریه، برگزاری اجلاس آزادی مخالفان در استانبول، نشست دوستان سوریه در تونس، نشست وزرای شورای همکاری در دوحه عنوان داشت.
تلاش برای ایجاد منطقه حائل، دیگر اقدامات ترکیه در این بخش بود. ترکیه با ایجاد منطقه حائل و پروازممنوع خواستار جلوگیری از سرایت بحران به ترکیه، ایجاد زمینه برای دخالت در سوریه، عدم مهاجرت پناهندگان سوریه به ترکیه و استقرار در منطقه حائل، تضعیف اکراد و اندیشه دولت خودمختار در منطقه و … بود
همچنین از طرح اتحادیه عرب برای اعزام نیروهای حافظ صلح به سوریه که به دلیل وتوی روسیه و چین این بار در مجمع عمومی سازمان ملل مطرح گردیده بود، حمایت کرد. مجمع عمومی سازمان ملل متحد، پیش‌نویس قطعنامه ضد سوری که نماینده مصر به نمایندگی از رژیم‌های عربی همسو با غرب ارائه کرد، با ۱۳۷ رأی مثبت، ۱۲ رأی منفی و ۱۷ رأی ممتنع، ‌تصویب کرد. (مظاهری: ۱۳۹۰)

۳-۲-۱-۱-۴ اقدامات شورای همکاری خلیج‌فارس در سوریه

شورای همکاری برای تحقق سیاست­ها و منافع خویش با توسل به ابزارهای متعدد درصدد برآمد تا آن‌ها را جامعه عمل پوشانده و عملی سازد که در زیر شرح آن‌ها داده می‌شود:
۱-۳-۲-۱-۱-۴ تخریب رسانه­ای
عربستان سعودی و قطر علاوه بر پشتیبانی مالی و نظامی از مخالفین بشار اسد از ابزار رسانه‌ای و ظرفیت‌های متعدد دیپلماتیک برای آسیب رساندن به امنیت ملی سوریه بهره می‌گیرند. به‌طوری‌که شبکه‌های الجزیره و العربیه و مطبوعات متعدد ضد سوری با سوق دهی یک‌سویه تحولات در اقناع افکار عمومی مردم منطقه نقش دارند. به‌طوری‌که برخی از تحلیل گران بر این عقیده‌اند در یک فرصت زمانی مشخص اگر شبکه الجزیره و العربیه و دیگر رسانه‌های همسو ضد سوری را قطع کنید، اوضاع چیز دیگری خواهد بود.
تاکتیک آنان نخست بزرگنمایی، دوم تحریف واقعیت‌ها و حقایق (گفتن بخشی از واقعیت و نگفتن برخی دیگر)، سوم تظاهر به بی‌طرفی (این رسانه‌ها تلاش کردند تا به‌نوعی تظاهر به بی‌طرفی کنند) است. در تاکتیک دیگری دست به افشاگری و انعکاس برخی از اخبار زدند و در پرونده سوریه به کار بستند. در این راستا باید گفت که این رویکرد رسانه‌های مهم جهان عرب به سوریه باعث شده است که توجه افکار عمومی و رسانه‌ای جهانی بیش از هر امری به سوریه معطوف شود. چنانچه امروزه موضع‌گیری‌هایی مانند تصمیم‌گیری‌های اتحادیه عرب و.. برخاسته از انعکاس خبری رسانه‌ها و رویکرد خبری قطر وعربستان است. (سلطانی فر، ۱۳۹۰)
در قضیه سوریه رسانه‌های بسیاری فعال هستند و الجزیره و العربیه در این میان نقش محوری دارند و عملیات روانی بر عهده این دو رسانه است. سایر رسانه‌ها ازجمله رسانه‌های انگلیسی‌زبان مثل سی ان ان، فاکس نیوز، اسکای نیوز، بی‌بی‌سی و حجم انبوهی از رسانه‌های اینترنتی هم در این حوزه دخیل هستند. هر رویدادی در دنیا برای تصویرسازی نیازمند رسانه است.
۲-۳-۲-۱-۱-۴ تحریم اقتصادی
تحریم‌های اتحادیه عرب ضد سوریه شامل توقف طرح‌های تجاری و سرمایه‌گذاری، بلوکه کردن اموال نظام سوریه و توقف همکاری‌ها با بانک مرکزی و پروازهای هوایی بین سوریه و کشورهای عضو این اتحادیه این کشور است. به‌جز دو کشور لبنان و عراق یعنی همسایگان غربی و شرقی سوریه بقیه اعضای اتحادیه عرب به قطعنامه تحریم‌ها رأی مثبت دادند .(www.khabarfarsi.com)
۳–۳-۲-۱-۱-۴ تجهیزات نظامی
تحویل موشک‌های تهیه‌شده از فرانسه و بلژیک به” سلیم ادریس” رئیس ارتش آزاد سوریه یا موشک‌های FN-6، دو محموله موشک دوش‌پرتاب توسط قطر (Www. seirnews.com).
مورد دیگر این‌که روزنامه گاردین در این رابطه گزارش داد، همزمان با انتقال بیش از یک میلیارد دلار از ریاض به امان، اردن پذیرفته است تا پیشگامی اقدامی به رهبری عربستان را برای مسلح ساختن گروه‌های شورشی سوری از طریق مرزهایش در جنوب سوریه به عهده بگیرد. این امر، تغییر بزرگی در موضع اردن به شمار می‌آید چراکه به‌این‌ترتیب، اردن از موضع تلاش برای مهار گسترش تهدیدهای جنگ داخلی سوریه در مرزهایش به موضع حمایت فعالانه از شورشیان سوری برای پایان دادن به بحران سوریه پیش از وارد شدن اردن به این بحران، روی آورده است. علاوه بر این، چندی پیش شبکه خبری فاکس نیوز گزارش داد، منابع نظامی آمریکا با همکاری امان، تعلیم شبه‌نظامیان سوری در خاک اردن را برعهده‌گرفته است. این برنامه بخشی از تلاش کشورهای غربی و متحدان منطقه‌ای آن‌ها در تقویت قوای شبه‌نظامیان معارض دولت بشار اسد به شمار می‌آید
(www.parsnews.com).
هم‌پیمانان اپوزیسیون سوریه کمک‌های تسلیحاتی خود به مخالفان اسد را گسترش داده‌اند. نشریه “نیویورک تایمز” می‌نویسد که اردن، قطر و عربستان سعودی کمک‌های منظم خود را از ماه نوامبر ۲۰۱۲ با هواپیماهای باری به ترکیه رسانده‌اند. این سلاح‌ها با ایجاد پلی هوایی در کرواسی و از طریق فرودگاه “اسن‌بوگا” به آنکارا ارسال‌شده و ازآنجا با کامیون به سوریه برده می‌شوند. “نیویورک تایمز” می‌نویسد که تاکنون بیش از ۱۶۰ هواپیمای باری، تجهیزات نظامی کشورهای یادشده را به شورشیان سوری رسانده‌اند. یک کارشناس نظامی می‌گوید که این کمک‌ها شامل دستکم ۳۵۰۰ تن افزارهای جنگی بوده‌اند. در گزارش نیویورک تایمز آمده که مسئولیت و خرید تسلیحات برعهده‌گرفته عربستان سعودی و قطر است. ولی ترکیه، اردن و ایالات‌متحده آمریکا انتقال آن‌ها به سوریه را عهده‌دار شده‌اند .(www.dw.de)
۴-۳-۲-۱-۱-۴ تطمیع روسیه
شورا خصوصاً عربستان پس از ناکامی در مورد نشست­ها متعدد در سازمان ملل براثر وتوی روسیه تصمیم به منصرف کردن پوتین از وتو و جلوگیری از تجهیز تسلیحاتی اسد کرد. ازاین‌جهت سفرهای بن سلطان از کاخ الیزه در پاریس و کرملین در مسکو را می­توان در این نظر گنجاند.
بر اساس این گزارش‌ها، پادمانیِ قراردادهایِ گازی روسیه و ائتلاف آن با اوپک برای کنترل بازار نفت ازجمله پیشنهادهایی است که شاهزاده بندر در مشوق‌های متعدد خود به پوتین، مطرح کرده است. بندر همچنین متعهد شده است در صورت سرنگونی بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه، از پایگاه دریایی روسیه در این کشور عربی حفاظت کند. همچنین از پیشنهاد شاهزاده سعودی مبنی بر خرید تسلیحات روسیه بالغ‌بر ۱۵ میلیارد دلار، حکایت دارند .(www.presstv.ir) البته این تطمیع با چاشنی تهدید سعودی نیز همراه بود که بن سلطان روسیه را به انجام حملات تروریستی بازی‌های المپیک زمستانی و عدم حمایت او تهدید کرد.
۵-۳-۲-۱-۱-۴ برگزاری نشست و اجلاس و صدور قطعنامه
خاطرنشان می‌شود اتحادیه عرب در نشست فوق‌العاده خود درباره سوریه با ۱۸ رأی موافق و رأی مخالف لبنان و یمن و رأی ممتنع عراق عضویت سوریه در این اتحادیه را تا زمان پایان خشونت‌ها در این کشور به حال تعلیق درآورد. دراین‌بین این کشورهای حاشیه خلیج‌فارس هستند که با دلار و کمک‌هایی که به اتحادیه عرب می‌کنند بر این نهاد منطقه‌ای غالب شده و از آن به‌عنوان ابزاری در خدمت سیاست‌ها و دیدگاه‌های خود بهره می‌برند. لذا با توجه به وضعیت کنونی آنچه در حال رخ داند درواقع اتحادیه عرب را به سمت نوع دوگانگی می­برد و مشکلاتی جدی را برای این نهاد ایجاد می‌کند. (رویوران، ۱۳۹۰)
۶-۳-۲-۱-۱-۴ تصویب قطعنامه
پس از وتوی چندین قطعنامه ضد سوری در شورای امنیت سازمان ملل متحد از سوی روسیه و چین، اتحادیه عرب برای اجرای سیاست­های خویش علیه دمشق با ابتکار جدید تلاش نمود که از طریق مجمع عمومی سازمان ملل متحد به دلیل تداوم ناآرامی‌ها و بن‌بست سیاسی موجود اقدامات خود را برای بین ­المللی نمودن بحران و بهره‌برداری‌های سیاسی متمرکز سازد. در این مسیر این اتحادیه، با اذعان به ناکامی‌های گذشته به دلیل مواضع روسیه و چین، می‌خواهد تحت لوای قطعنامه اتحاد برای صلح در مجمع عمومی مجوز لازم را برای دخالت نظامی در سوریه فراهم نماید. البته به نظر می‌رسد که بشار اسد زودتر از این می‌توانست با تن دادن به اصلاحات سیاسی گسترده و گفتگو با مخالفین تحرکات اتحادیه عرب علیه سوریه را سد کند ولی تعلل وی در این ارتباط در کشیدگی اوضاع سیاسی بی‌تأثیر نبوده است (Kurdpress.com).
۷-۳-۲-۱-۱-۴ مالی
به‌طوری‌که قطر با اعطای ۳ میلیون دلار در یک نمونه از استمداد مالی خود از مخالفین گوی از سایر رقبا ربوده است. عبدالعزیز آل الشیخ»، مفتی کل عربستان و از علمای وهابی سعودی نیز خواستار کمک مالی مردم از گروه‌های مسلح در سوریه شد. او حتی دعا برای گروه‌های مسلح و حمایت مالی از آن‌ها را از بهترین کارها دانسته است. هرچند بخشی از کمک‌های مالی عربستان نیز مخفیانه امّا پادشاه عربستان ۵.۳ میلیون دلار به جنبش حمایت از مردم سوریه کمک کرد. شاهزاده «احمد بن عبدالعزیز»، وزیر کشور عربستان نیز در همان برهه از جمع‌ آوری ۷۲.۳۳ میلیون دلار برای کمک به جنبش حمایت از مردم سوریه خبر داد که ظاهراً ۲.۶ میلیون دلار از آن، متعلق به او بوده است. یا کمک یک‌صد میلیون دلاری نمونه ­ای دیگر از کمک­های عربستان است (www.parsnews.com). بااین‌حال، همه حساب قطر توپی از حمایت از گروه مخالف سوریه باقی‌مانده است، با برخی از گزارش‌های برآورد که بیش از ۳ میلیارد دلار کمک قطر به مخالفان رفته از درگیری مارس ۲۰۱۱ آغاز شد .(Bulos,2014)
۸- ۳-۲-۱-۱-۴ قطع روابط دیپلماتیک
یکی دیگر از ابزارهای شورای همکاری خلیج‌فارس در تقابل با محور مقاومت و سوریه قطع روابط دیپلماتیک با سوریه بوده است. کشورهای عربی با محوریت اعضای شورای همکاری خلیج‌فارس در نشست اتحادیه عرب در فوریه ۲۰۱۲ با انعقاد بیانیه­ای در مورد روابط با سوریه از اعضا خواستند تا روابط خود را با قطع و یا کاهش داده و سفرای خود را به کشور خویش برگردانند.
از دیگر اقدامات شورای همکاری خلیج‌فارس در سوریه و در جهت مخالف اسد و دولت او می­توان به جلب نظر متحدین ازجمله آمریکا و غرب جهت تشدید فشار بر اسد، مطرح کردن بحران سوریه در مجمع عمومی سازمان ملل پس از شکست طرح ابتکاری کوفی عنان، طرح اعزام نیروهای حافظ صلح از طرف قطر و… را نام برد

۴-۲-۱-۱-۴ ایران در بحران سوریه

بدون شک، یکی از جذاب‌ترین تحولات در مدرن سیاست خاورمیانه، ظهور و تداوم اتحاد سوریه و ایران از زمان تشکیل آن در سال ۱۹۷۹ است. برای بیش از سه دهه در حال حاضر، محور تهران، دمشق بسیاری از ناظران گیج­کننده و غیرقابل فهم مانده است. وی با اشاره به تفاوت در ایدئولوژی‌های مربوطه خود، و همچنین پایه و ساختارهای سیاسی خود، بسیاری از تحلیلگران را بهت‌زده داشته است که چگونه یک حکومت دینی پان اسلامی انقلابی مانند ایران می‌تواند خود را با حکومتی سکولار، پان عرب، جمهوری سوسیالیستی مانند سوریه متحد کند بعلاوه که بعث سوریه ادعا می‌کند به یک حامی سرسخت و رهبر برحق نهضت پان عرب است. به‌رغم چالش‌های بسیاری که گاه و به‌صورت دوره­ای در روابط میان ایران و سوریه وجود داشته است اما اتحاد آن‌ها در بلندمدت خصوصاً پس از ۲۰۱۱ و شروع خیزش­ها و تحولات عربی تداوم داشته و روابط خود اهمیت بسیاری قائل هستند .(Goodarzi, 2013,1)
اهمیت اتحاد سوریه و ایران از چند جهت قابل‌توجه است: اول اینکه این دو کشور در تحولات سه دهه گذشته تابه‌حال خصوصاً پس از اشغال عراق در ۲۰۰۳ و لبنان به‌صورت مستقیم و در بازارهای جهانی نفت به‌صورت غیرمستقیم بسیار تأثیرگذار بوده‌اند. دوم، آن‌ها ثابت کرده ­اند که دارای یک رابطه پایدار هستند که تاکنون بیش از سی سال تا به اکنون به طول انجامید و برخلاف نوسانات و ناملایمات منطقه­ای همچنان پابرجاست. سوم پیچیده بودن اتحاد آن‌ها بر اساس اهداف و ماهیت به نسبت متفاوت آن‌هاست .(Goodarzi, 2013,2)
به‌عنوان یک کاتالیزور مهم در نزدیک ساختن سوریه و ایران عمل کرد و سوریه با ارائه کمک‌های دیپلماتیک و نظامی ارزشمند به ایران حسن نیت خود را به ایران نشان داد. پس از ایران نیز برای جبران دین سوریه بر گردن خود از آن در جنگ ا اسرائیل در ژوئن ۱۹۸۲ با بسیج جامعه شیعه لبنان نشان داد. سال ۱۹۸۹، قبل از جنگ کویت، دو متحد هم­چنین در لبنان برای درهم شکستن شورش ضد سوری میشل عون همکاری کردند.
برخی دیگر از همکاری‌های این دو کشور به همکاری در عراق پس از ۲۰۰۳ و تلاش برای روی کار آمدن حکومت شیعی، حمایت از برنامه هسته­ای ایران، سرمایه ­گذاری گسترده ایران در بخش اقتصادی سوریه، حمایت ایران از سوریه در مقابل مخالفان پس از ۲۰۰۱۱ اشاره داشت .(Goodarzi, 2013,5)
سوریه به‌عنوان یکی از مهره­های اساسی در حلقه سیاست خارجی ایران از اهمیت راهبردی وافری برخوردار است و وجود برخی علل در این کشور چشمان سیاستمداران ایرانی را به این کشور دوخته نگاه داشته که در زیر به علل این هواخواهی پرداخته می‌شود:
اهمیت ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیکی سوریه، مجاورت با متحدین ایران در منطقه یعنی لبنان، فلسطین و عراق، نزدیکی به دشمن و خصم اسرائیل، تأثیرگذاری در منطقه خصوصاً لبنان، مخالفت با رژیم صهیونیستی، متحد اصلی ایران در محور مقاومت و.. (فرزندی، ۱۳۹۱: ۲۲)
اهداف ایران در بحران سوریه:
۱- جلوگیری از سقوط اسد به‌عنوان خط قرمز خود
۲- توازن قوا در مقابل محور سازش و سعی در تضعیف این محور از طریق حمایت از سوریه